dr Barbara Bienias

01.04.2016 | 02.08.2024

Pracownia Historii Nauk Ścisłych pok. A02 tel. +48 22 65 72 836 dyżury: wt. 10.00–14.00 e-mail: bbienias@ihnpan.pl ORCID: 0000-0002-1294-7846

Zainteresowania naukowe

• Związki między kulturą i nauką w Anglii w XVI i XVII w.
• Historia astronomii
• Epistemologia w epoce wczesnonowożytnej
• Semiotyka kultury
• Historia książki

Wykształcenie, stopnie i tytuły naukowe

• 2014 Stopień doktora nauk humanistycznych (Instytut Anglistyki, Uniwersytet Warszawski) uzyskany na podstawie rozprawy: Literature as a store of patterns for creative imitation. Aesthetic mimesis and social mimicry in England in the years 1586–1603
• 2007–2008 Interdyscyplinarny Program Wstępny Studiów Doktoranckich (zagadnienia literatury angielskiej, socjologii, filozofii, semiotyki, historii idei i antropologii) w Akademii Artes Liberales (Uniwersytet Warszawski)
• 2002–2006 Studia magisterskie w Kolegium MISH (Uniwersytet Warszawski) – Dyplom z wyróżnieniem; tytuł pracy magisterskiej: Instances of Insomnia in Shakespeare’s Plays – A Portrayal. Suplement do dyplomu (w ramach MISH): elementy psychologii, antropologii, semiotyki i historii sztuki

Zatrudnienie

• wrzesień 2015– Instytut Historii Nauki PAN, obecnie: adiunkt
• październik 2013–wrzesień 2015 wykładowca literatury angielskiej w Społecznej Akademii Nauk w Warszawie
• październik 2009–wrzesień 2012 wykładowca przedmiotu Technologie Informacyjne dla studentów Instytutu Anglistyki Uniwersytetu Warszawskiego

Udział w krajowych i międzynarodowych projektach badawczych

• 2015–2018 wykonawca w grancie badawczym Narodowego Centrum Nauki „Między tradycją a nowoczesnością: kopernikanizm, idea wielości światów i astrologia w traktacie Astrostereon Edwarda Greshama (1565–1613)”, (OPUS 8, DEC-2014/15/B/HS3/02490); kierownik projektu: prof. dr hab. Jarosław Włodarczyk; współpraca przy pierwszej krytycznej edycji traktatu astronomicznego Astrostereon (1603) autorstwa Edwarda Greshama.
• 2018– wykonawca w grancie badawczym NPRH „Korespondencja Jana Heweliusza: korespondenci polscy i transmisja wiedzy naukowej”, czas trwania projektu 2015–2018, kierownik projektu: prof. dr hab. Jarosław Włodarczyk
• 2004–2006 udział w projekcie Great Books realizowanym przez Międzynarodową Szkołę Humanistyczną działającą przy Ośrodku Badań nad Tradycją Antyczną (OBTA) w ramach współpracy z profesorami kanadyjskimi z University of Saskatchewan (Kanada)
• Luty 2006 Shakespeare’s Comedies – prowadzący: prof. William E. Slights
• Kwiecień 2005 Shakespeare’s Histories – prowadzący: prof. David J. Parkinson
• Kwiecień 2004 Shakespeare’s Tragedies – prowadząca: prof. Judith Henderson

Członkostwo w radach naukowych, redakcjach czasopism i serii wydawniczych

• 2021– Z-ca Redaktora Naczelnego „Kwartalnika Historii Nauki i Techniki”
• 2019– członek sekretariatu redakcji „Kwartalnika Historii Nauki i Techniki”

Członkostwo w towarzystwach i organizacjach naukowych

• 2024– członek British Society for Literature and Science (BSLS) oraz European Society for Literature, Science, and the Arts (SLSAeu)
• 2023– członek Commission on Science and Literature, Division of the History of Science and Technology (DHST) of the International Union for History and Philosophy of Science and Technology (IUHPST)
• Członek Komitetu Organizacyjnego Światowego Kongresu Kopernikańskiego (2023); członek lokalnego Komitetu Organizacyjnego ŚKK (Warszawa–Toruń) w związku z przygotowaniami konferencji z historii astronomii (organizowanej przez IHN PAN) (wrzesień 2023)
• Członek Komitetu Organizacyjnego Międzynarodowej Konferencji Naukowej SCIENTIAE 2023 – Praga, Czechy
• 2021– Komisja Historii Nauki Polskiej Akademii Umiejętności, członek wybrany (kadencja 2021–2024)
• 2021– Członek Komitetu Koordynującego ds. certyfikacji HR Excellence in Research
• 2021–2024 Koordynator (Navigator) programu stypendialnego PASIFIC Polskiej Akademii Nauk w IHN PAN
• sierpień 2021– członek Renaissance Society of America
• członek Komisji Rekrutacyjnej do Szkoły Doktorskiej Anthropos IPAN na lata 2019/20, 2020/21, 2021/2022
• 2020– członek grupy badawczej Ourania: Network for Astronomical Cultures in the Ancient and Premodern Worlds, (Johns Hopkins University–Cambridge University), zajmującej się rozwojem myśli astronomicznej od starożytności po epokę wczesnonowożytną
• Przewodniczenie sesji „Astrologia–Medycyna–Teoria Temperamentów” podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej Światy (nie)równoległe. Literatura wobec astronomii, Instytut Filologii Polskiej UAM i Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów PAN w Warszawie, Poznań–Warszawa (online), 23–25 XI 2020, sesja 23 XI 2020
• Przewodniczenie dyskusji typu roundtable pt. „Digital Shakespeare: Rereading the Canon” podczas warsztatów Focus on Digital Tools (prowadzący: prof. Jonathan Hope, Arizona State University), w ramach spotkania zorganizowanego przez grupę Shakespeare in Culture afiliowaną przy Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 9 I 2020
• 2020– członek „Laboratorium Semiotycznego” IBI AL UW
• 2020– członek Komisji Bibliotecznej IHN PAN
• wrzesień 2018–październik 2021 sekretarz Kapituły Nagrody im. Jana Jędrzejewicza
• wrzesień 2018–wrzesień 2020 członek Europejskiego Towarzystwa Historii Nauki (ESHS)
• członek Komitetu Organizacyjnego konferencji Nicolaus Copernicus in the 21st Century: Context, Resources, Methods (Warszawa, 21 maja 2018)
• listopad 2017– członek wybrany Londyńskiego Towarzystwa Bibliograficznego (The Bibliographical Society)

Wybrane publikacje

Przekłady

• Keith Johnstone, IMPRO: spontaniczne kreowanie świata, tłum. Barbara Bienias, Maria Frączek, redakcja: Oskar Hamerski, Joanna Targoń; PWST im. Ludwika Solskiego w Krakowie, Kraków 2013, wyd. I.

Rozdziały w pracach zbiorowych

• „Pochwała astronomii w duchu ideałów oświeceniowych w twórczości Jana Śniadeckiego, Jacka Idziego Przybylskiego i Franciszka Ksawerego Dmochowskiego”, [w:] Światy (nie)równoległe. Literatura wobec astronomii, red. nauk. Grzegorz Raubo, Jarosław Włodarczyk, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2022, s. 173-198, należy do DOI:10.14746/amup.9788323240891].
• „Homo Signorum – znakowość ludzkiego ciała a tworzenie modelu świata w Anglii przełomu XVI i XVII wieku”, [w:] Człowiek jako znak. Tom jubileuszowy dla uczczenia 70-lecia prof. dr. hab. Zbigniewa Klocha, red. nauk. Ewa Rudnicka, Marek Kaźmierczak, Hanna Paulouskaya, Ewa Szczęsna, Halszka Witkowska, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2021, s. 209–234, DOI: 10.31338/uw.9788323552529.pp.209-234.
• “Three Henries and the Dashed Hopes of the Early Stuart Dynasty” [w]: Childhood in the English Renaissance, ed. Anna Müller, Wissenschaftlicher Verlag Trier 2013, s. 89–102.
• “There are two heads to every coin – The image of the Other in Sir Walter Raleigh’s Discovery of the Large, Rich, and Beautiful Empire of Guiana” [w:] Premières rencontres avec l’autre dans les cultures anglophones, L’Harmattan, Paris 2010, s. 35–43.
• “The Freedom of Art, The Art of Freedom – Sir Philip Sidney’s Apology for Poetry and George Puttenham’s The Arte of English Poesie”, [w:] Ambiguity and the Search for Meaning: English and American Studies at the Beginning of the 21st Century, Volume 1, red. Monika Coghen, Zygmunt Mazur i Beata Piątek, Jagiellonian University Press, Kraków 2010, s. 67–76.
• “‘Thy necessity is greater than mine’ – Sir Philip Sidney’s last virtuous act in a 19^th-century perspective”, [w:]: From Queen Anne to Queen Victoria. Readings in 18^th and 19^th century British literature and culture. Vol. 2, red. Grażyna Bystydzieńska, Emma Harris. Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Brytyjskich 2010, s. 47–54.

Artykuły

• Jak (nie) pisać o Mikołaju Koperniku – refleksje na marginesie nowych biografii, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki,” t. 68, nr 2, 2023, s. 187–212, https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.23.020.17882.
• Identification of Thomas Bretnor’s Adversary in his Prognostication for 1614, “Notes and Queries”, Volume 68, Issue 4, December 2021, s. 410–413, https://doi.org/10.1093/notesj/gjab158.
• The place of Edward Gresham’s ‘Astrostereon’ (1603) in the discussion on cosmology and the Bible in the early modern period, “The British Journal for the History of Science”, Vol. 53, No. 4, 2020, s. 417–442, publikacja elektroniczna październik 2020, DOI: https://doi.org/10.1017/S0007087420000345.
• Edward Gresham’s Astrostereon, or A Discourse of the Falling of the Planet (1603), the Copernican paradox, and the construction of early modern proto-scientific discourse, “Studies in History and Philosophy of Science Part A”, Vol. 82, 2020, s. 44–56, publikacja elektroniczna grudzień 2019, DOI: https://doi.org/10.1016/j.shpsa.2019.12.002.
• The Place of MS Sloane 3703 Among Early-Modern English Translations of the French Paraphrase of ‘Splendor solis’, “The Library” Vol. 20, No. 2, 2019, s. 224–229.
• B. Bienias, J. Włodarczyk, Edward Gresham and Copernicanism in Shakespeare’s England, “Annual Report of the Polish Academy of Sciences” 2018, s. 10–12.
• “Virgins or Whores? The Image of Renaissance Woman in Parlour Games in William Shakespeare’s Hamlet and Othello”, Acta Philologica, No.39, Wydział Neofilologii UW, Warszawa 2011, s. 29–36.
• “Three Weddings and a Refusal? Family Ties and Social Order in Measure for Measure”, Acta Philologica, No.37, Wydział Neofilologii UW, Warszawa 2010, s. 37–43.

Artykuły recenzyjne i recenzje

• Poésie et Astronomie: De l’Antiquité Au Romantism, edited by Florian Barrière and Caroline Bertonèche, “Aestimatio: Sources and Studies in the History of Science”, vol. 3, no. 1, 2023, 161–169, https://doi.org/10.33137/aestimatio.v3i1.41823.
• An Introduction to English Calendars, „Journal for the History of Astronomy” Vol. 52, No. 3, 2021, s. 367–70 (Recenzja książki Phebe Jensen Astrology, Almanacs, and the Early Modern English Calendar, Routledge: London, 2021. Pp. xxiv + 322. ISBN 9781472481832) DOI: https://doi.org/10.1177/00218286211010000
• Dan Falk: The Science of Shakespeare, A New Look at the Playwright’s Universe [recenzja], “Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 2017, Rok LXII, nr 1, s. 110–114.

Inne

Udział w konferencjach lub seminariach naukowych (uczestnictwo z referatem)

• Czerwiec 2024, konferencja międzynarodowa SCIENTIAE, Bruksela, KVAB, referat pt. The paradox of novelty. Truth, opinion, and error in the discussion of new astronomy in early modern English almanacs, 11–14 VI 2024
• Maj 2024, Organizacja wiedzy naukowej w dobie humanistyki cyfrowej, wystąpienie na seminarium Pracowni Naukoznawstwa IHN PAN: „Naukoznawstwo: historia i współczesność”, Warszawa-Kraków (on-line), 25 V 2024
• Kwiecień 2024, Losy odciśnięte z gwiazd – o związkach dyskursu astrologicznego i druku w Anglii XVI i XVII w., wystąpienie na seminarium Laboratorium Semiotycznego Wydziału Artes Liberales UW, Warszawa, 22 IV 2024
• Kwiecień 2024, Brzydsze siostry Kopciuszka? Związki między nauką, literaturą i historią w świetle najnowszych światowych badań, wystąpienie na seminarium z historii nauk przyrodniczych i ścisłych, IHN PAN, Warszawa, 17 IV 2024
• Kwiecień 2024, “International Conference of Three Societies on Literature and Science” (BSLS, SALSeu, CoSciLit), referat pt. Imprinted fates – Stars as divine script in early modern English astrological discourse, University of Birmingham, UK, 10–12 IV 2024
• Grudzień 2023, Thomas Digges (c. 1546–1595) and the reception of Copernican theory in early modern England, wystąpienie na seminarium z historii nauk przyrodniczych i ścisłych, IHN PAN, Warszawa, 20 XII 2023
• Wrzesień 2023, konferencja międzynarodowa „Mikołaj Kopernik w kulturze pamięci” w ramach Światowego Kongresu Kopernikańskiego, UMK w Toruniu, referat pt.: Recepcja myśli kopernikańskiej we wczesnonowożytnej Anglii, 13–15 IX 2023
• Styczeń 2023, Plagiat w dyskursie literackim i naukowym w Anglii XVII w., wystąpienie na seminarium Laboratorium Semiotycznego Wydziału Artes Liberales UW, Warszawa, 16 I 2023
• Wrzesień 2022, konferencja międzynarodowa London and Londoners 1500–1720, CREMS, University of York, tytuł referatu: A centre in the periphery? Mapping the science of Early Modern London, 8-9 IX 2022
• Lipiec 2021, 26. Międzynarodowy Kongres Historii Nauki, Techniki i Medycyny (ICHST), Praga, referat pt. „To discerne the Lyon by his paw – Imitation and Plagiarism in Early Modern English Science”, online, 26 VII 2021
• Kwiecień 2021, grupa Ourania (Johns Hopkins University–Cambridge University), online, referat pt. „Early modern astronomical writings – from manuscript to print. The curious incidents of Edward Gresham (1565–1613) and Sir Christopher Heydon (1561–1623)”, online, 29 IV 2021
• Styczeń 2021, seminarium z historii nauk przyrodniczych i ścisłych (IHN PAN), Warszawa, wygłoszenie referatu pt. „Źródła heliocentryzmu a tradycja uniwersytecka w Anglii w latach 1570–1603 na przykładzie Astrostereonu Edwarda Greshama i Declamatio in laudem astronomiae Johna Rainoldsa” (wspólnie z dr. Maciejem Jasińskim, IHN PAN), online, 20 I 2021
• Listopad 2020, konferencja Światy (nie)równoległe. Literatura wobec astronomii, Instytut Filologii Polskiej UAM i Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów PAN w Warszawie, Poznań–Warszawa (online), referat pt. „Pochwała astronomii w duchu ideałów oświeceniowych w twórczości Jana Śniadeckiego, Jacka Idziego Przybylskiego i Franciszka Ksawerego Dmochowskiego”, 24 XI 2020
• Listopad 2020, „Poetycka struktura świata”, wystąpienie w ramach prac Laboratorium Semiotycznego Wydziału Artes Liberales UW, Warszawa (online), 16 XI 2020
• Maj 2019, międzynarodowe seminarium Early Modern Universe(s) (Warszawa, IHN PAN), tytuł wystąpienia: “A Forgotten Discourse: Edward Gresham’s Astrostereon (1603) and the Dissemination of Copernican Astronomy in England”
• Wrzesień 2018, międzynarodowa konferencja ESHS, Londyn; tytuł wystąpienia: „Edward Gresham’s Astrostereon (1603) and the ‘Copernican Paradox’”
• Maj 2017, międzynarodowe seminarium Libraries, Scholarship & Science at the Crossroads. From Nicholas Copernicus to John Dee, 1490–1610, Kraków, tytuł wystąpienia: „Vanishing points. Edward Gresham’s Astrostereon (1603) manuscripts and the construction of the early modern scientific discourse”
• Kwiecień 2017, międzynarodowa konferencja SCIENTIAE’17, Università degli Studi di Padova (Włochy), tytuł wystąpienia: „The place of Edward Gresham’s Astrostereon (1603) in the discussion on cosmology and the Bible in the early modern period”
• Październik 2014–czerwiec 2015; udział w sesjach naukowych/konwersatoriach organizowanych w ramach Laboratorium Semiotycznego przy Instytucie Badań Interdyscyplinarnych UW
• Maj 2013, międzynarodowa konferencja Marvellous Bodies. Corporeality in Literature w Madrycie; Saint Louis University Madrid Campus; tytuł wystąpienia: ‘Remember Me! Dismember Me! Elizabeth I’s Two Bodies in Early Modern Literary Accounts’
• Kwiecień 2013, PASE Annual Conference Face to Face, Page to Page (Warszawa, OSB); tytuł wystąpienia: “Royal illnesses – Shakespearean cures. Literature as a remedy in The Madness of King George (1994) and The King’s Speech (2010)”
• Luty 2012, Children and Childhood in the English Renaissance, Uniwersytet w Siegen (Niemcy); tytuł wystąpienia: ‘Three Henries and the dashed hopes of the early Stuart dynasty’
• Kwiecień 2011, 12th April Conference (Kraków, UJ), tytuł wystąpienia: “An English aristocrat at Harvard. Sir Philip Sidney’s legend in the age of global communication”
• Sierpień 2010, międzynarodowa konferencja Mimesis, Ethics, and Style, (Helsinki, Finlandia); tytuł wystąpienia: “Social Order and Mimetic Representation at the Court of Elizabeth I”
• Październik 2009, From Queen Anne to Queen Victoria (Warszawa, OSB); tytuł wystąpienia: “‘Thy necessity is greater than mine’ – Sir Philip Sidney’s last virtuous act in a 19^th-century perspective”
• Kwiecień 2008, 11th April Conference (Kraków, UJ), tytuł wystąpienia: “The Freedom of Art, The Art of Freedom – Sir Philip Sidney’s An Apologie for poetrie and George Puttenham’s The Arte of English Poesie”
• Marzec 2008, międzynarodowa konferencja First encounters with the Other (Pau, Francja); tytuł wystąpienia: “The image of the Other in Sir Walter Raleigh’s Discovery of the Large, Rich, and Beautiful Empire of Guiana”
• Maj 2007, konferencja Śmierć, transformacja, powstanie z martwych w dawnych kulturach (Warszawa, OBTA); tytuł wystąpienia: „Przedstawienie śmierci i pochówku w prozie podróżniczej Richarda Hakluyta i Sir Waltera Raleigha w kontekście renesansowych rytuałów pogrzebowych”
• Kwiecień 2007, konferencja PASE (Szczyrk); tytuł wystąpienia: “Empty crowns and heads full of images. Semiotics of the crown in the selected plays by Shakespeare and Marlowe”

Prowadzenie spotkań naukowych i przewodniczenie sesjom

• Prowadzenie panelu Sciences of the Skies in Medieval Literature na międzynarodowej konferencji trzech Towarzystw zajmujących się badaniami związków między literaturą i nauką (BSLS, SALSeu, CoSciLit) – Birmingham, Wlk. Brytania, 11 IV 2024
• Prowadzenie debaty filozoficznej: Science and the Evolution of Worldviews, Światowy Kongres Kopernikański, Kraków, 25 V 2023, https://www.youtube.com/watch?v=-RdJb_I0bTk
• Prowadzenie panelu Synchronizing the heavens w ramach Międzynarodowej Konferencji Naukowej SCIENTIAE 2023 – Praga, Czechy, 7 VI 2023
• Organizacja panelu Time and time-keeping at early modern Italian courts w ramach Międzynarodowej Konferencji Naukowej SCIENTIAE 2023 – Praga, Czechy, 7 VI 2023
• Prowadzenie panelu Literary poetics and natural philosophy w ramach Międzynarodowej Konferencji Naukowej SCIENTIAE 2023 – Praga, Czechy, 8 VI 2023
• Prowadzenie panelu Useful tools. The role of practical knowledge in the development of early modern hydraulic expertise w ramach Międzynarodowej Konferencji Naukowej SCIENTIAE 2023 – Praga, Czechy, 10 VI 2023

Wyróżnienia i stypendia

• Stypendium Fundacji z Brzezia Lanckorońskich na wyjazd naukowy do Londynu (stypendium przyznane na 2025 rok; długość wyjazdu 1 miesiąc)

Kwerendy biblioteczne

• Październik 2023 – Londyn: British Library, Lambeth Palace Library; Cambridge: Cambridge University Library, Wren Library (Trinity College Library)
• Kwiecień 2019 – Londyn: British Library, Senate House Library
• Marzec 2018 – Londyn: British Library
• Czerwiec 2017 – Londyn: British Library, Lambeth Palace Library; Oxford: Bodleian Library
• Grudzień 2015 – Londyn: British Library; Oxford: Bodleian Library
• Maj 2006 – Londyn: British Library, Warburg Institute

Wróć