Cyceron i Platon – tłumaczenia, parafrazy, nawiązania
14.09.2020 | 17.04.2022
mgr Katarzyna Borkowska, Instytut Historii Nauki PAN
Tematem mojej powstającej pracy doktorskiej są Cycerońskie odwołania do Platona, ujęte w kontekście łacińskiej praktyki literackiej (której na gruncie rzymskim nie sposób oddzielić od praktyki translatorskiej) oraz kulturowego napięcia późnej Republiki związanego z coraz szerszą recepcją kultury greckiej w rzymskim społeczeństwie. Te dwa konteksty pozwalają spojrzeć na korpus filozoficzno-retoryczny Cycerona inaczej niż tylko jako encyklopedyczne dzieło o wtórnym charakterze, dające nam, czytelnikom z przyszłości, dostęp do skądinąd zagubionych źródeł. Wśród wielu Greków, na których powołuje się Cyceron w swoich dialogach, Platon zajmuje miejsce szczególne, opiewany przez rzymskiego mówcę jako „niby jakiś bóg filozofów” (quasi quidam deus philosophorum Cic., N.D. II.32). Cycerońska recepcja Platona obejmuje między innymi: dyskusję na temat relacji filozofii i retoryki, postulaty o jedności nauk, identyfikację istoty ludzkiej z duszą, podział duszy, argumenty za nieśmiertelnością duszy, idee i kosmiczny porządek świata. Podczas mojego wystąpienia przedstawię i omówię kilka przykładów tłumaczeń i parafraz Platona z korpusu filozoficzno-retorycznego Cycerona.