Leśne koleje wąskotorowe w Górach Świętokrzyskich
23.01.2018 | 23.01.2018
Pierwsze koleje leśne uruchomiono we Francji, w lasach alzacko-lotaryńskich (1892) oraz na ziemiach polskich, w leśnictwie skolskim (1893). Gwałtowny rozwój tego rodzaju transportu w leśnictwie nastąpił po pierwszej wojnie światowej, w związku z wykorzystaniem nadwyżek sprzętu wąskotorowego, powszechnie używanego do celów militarnych, oraz przejęciem i rozbudową linii stworzonych w celu eksploatacji lasów na potrzeby wojenne. Budowę kolei leśnych na terenie Gór Świętokrzyskich zapoczątkował okupant austro-węgierski w 1916 r. Przez kolejnych kilkadziesiąt lat stanowiły one podstawowy środek wywozu drewna z tutejszych kompleksów leśnych, a także przewozu rudy pirytowej, piasku oraz glinki kamionkowej, okresowo prowadzony był tutaj również rozkładowy ruch pasażerski. W referacie przedstawiony zostanie obecny stan badań nad historią budowy i eksploatacji wąskotorowych kolei leśnych w Górach Świętokrzyskich. Pozostałe po ich likwidacji w latach 60. i 70. XX w. odcinki starotorzy o urozmaiconym, właściwym dla terenów wyżynnych, przebiegu wraz z zachowanymi elementami infrastruktury technicznej stanowią dziś cenne świadectwo dawnej myśli technicznej z zakresu gospodarki leśnej na tych terenach. Świadectwo to opatrzone odpowiednim komentarzem historycznym z powodzeniem może zostać zaadaptowane do celów edukacji przyrodniczo-leśnej.