Przed i po. O pewnych dwóch studentkach Felixa Kleina
07.05.2024 | 07.05.2024
J. Zwierzyńska (Uniwersytet Śląski)
W 1895 roku pewne dwie przybyłe z Petersburga kobiety wygłosiły referaty na słynnym seminarium Felixa Kleina na Uniwersytecie w Getyndze. Jak daleką – nie tylko w sensie geograficznym – drogę musiały przebyć? Jak szerokie perspektywy otwarły się przed nimi po pobycie w Getyndze?
Druga połowa XIX wieku była okresem przełomowym dla szkolnictwa wyższego kobiet. Wprawdzie nadal nie były one formalnie przyjmowane na uniwersytety, ale stopniowo zaczęły powstawać instytucje przeznaczone wyłącznie dla nich, umożliwiające im zdobycie wyższego wykształcenia. Największą i najbardziej znaną taką instytucją w Imperium Rosyjskim były Kursy Bestużewskie – czteroletni kurs założony w 1878 roku w Petersburgu, który umożliwił kobietom pozbawionym dostępu do uniwersytetów zdobycie wyższego wykształcenia.
Opowiemy o losach dwóch absolwentek Kursów Bestużewskich: Heleny Bortkiewicz (Helen von Bortkewitsch) i Aleksandry Stebnickiej (von Stebnitzky). Obie przyjechały do Getyngi zachęcone możliwością studiowania pod okiem Felixa Kleina. Ze względu na płeć nie mogły wpisać się do księgi immatrykulacyjnej, mogły jednak uczęszczać na wykłady i seminaria profesorów, którzy wyrazili na to zgodę. Obie nie tylko uczestniczyły w zajęciach Kleina, lecz także wygłaszały referaty na jego seminarium.
Przedstawimy krótkie biografie obu wspomnianych kobiet. Opowiemy o ich pobycie w Getyndze, o ich wcześniejszych i późniejszych losach. W szczególności zaprezentujemy wybrane fragmenty ich wystąpień na seminarium Kleina.