Wiersze ku czci Tarczy Sobieskiego w korespondencji Jana Heweliusza

10.10.2025 | 10.10.2025

Dr Maciej Jasiński, Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk

Jan Heweliusz uhonorował króla Jana III i zwycięstwo w bitwie wiedeńskiej ustanowieniem w 1684 roku nowego gwiazdozbioru – Tarczy Sobieskiego (Scutum Sobiescianum). Dla uczczenia królewskiej konstelacji kilku korespondentów Heweliusza – w większości również gdańszczan lub związanych z Gdańskiem – napisało wiersze, które zachowane są w tomie 16. listów Heweliusza w Bibliotece Obserwatorium Paryskiego. Na zbiór wierszy składają się oryginalne rękopisy, kopie oraz druki; w dotychczasowej literaturze odnotowano tylko te ostatnie. W referacie omówię te utwory oraz spróbuję ustalić ich genezę i chronologię powstawania. Przede wszystkim jednak dokonam analizy treści wierszy, tematów, które poruszają, oraz wątków, które się w nich powtarzają. Wreszcie podejmę próbę przedstawienia utworów na tle epoki oraz odniesienia ich do działalności naukowej Heweliusza.

Wróć