Wysadzone ze sfer. O astronomicznej wyobraźni Williama Shakespeare’a
12.10.2021 | 17.04.2022
Jarosław Włodarczyk, Instytut Historii Nauki PAN, Warszawa
Londyn przełomu XVI/XVII w. był jednym z najbardziej fascynujących miejsc w Europie pod względem dysput dotyczących nowych kosmologii i recepcji astronomii heliocentrycznej. Ślady tego fermentu historycy nauki odnajdują w źródłach drukowanych i rękopiśmiennych, tekstach naukowych i przeznaczonych dla najzwyklejszego odbiorcy, pisanych po łacinie, ale i w języku angielskim. Jest to jednocześnie świat, w którym żył i tworzył William Shakespeare. Tymczasem we współczesnych pracach historyków literatury i w komentarzach do krytycznych wydań dzieł Shakespeare’a trwa konsensus, lokujący go w obrazie geocentrycznego kosmosu, wywodzącego się jeszcze ze średniowiecza. W opublikowanej właśnie pracy szekspirolog, specjalista od języka Shakespeare’a, posługujący się najnowszymi narzędziami humanistyki cyfrowej, i historyk nauki poddają krytyce tak jednoznaczne poglądy, dowodząc, że ślady odchodzenia od tradycyjnego myślenia o budowie wszechświata są obecne w twórczości Shakespeare’a. W swoim wystąpieniu – jako jeden z współautorów pracy „Unsphered, Disorbed, Decentred: Shakespeare’s Astronomical Imagination” – zreferuję wyniki tych interdyscyplinarnych badań.