Immanuel Bonfil’s Book of Six Wings: The circulation of astronomical knowledge over three centuries

11.09.2017 | 17.04.2022

(Księga sześciu skrzydeł Immanuela Bonfilsa: trzy stulecia transmisji wiedzy astronomicznej)

Księga sześciu skrzydeł (Sepher Shesh Kenaphayim) została napisana około 1350 roku w Tarascon nad Rodanem, w południowej Francji. Zawiera sześć tablic astronomicznych do obliczania zaćmień, bazujących w dużej mierze na metodach opracowanych przez Al-Battānīego. Autorem tego dzieła był rabin Immanuel ben Jacob Bonfils. Musiało ono cieszyć się sporą popularnością, gdyż zachowało się w 90 rękopisach hebrajskich, 12 rękopisach greckich (tłumaczenie wykonano w roku 1435) i trzech wersjach łacińskich (z lat 1406 i 1437); powstały w Kijowie przekład na język ruski zaginął. W latach 30. XVII wieku Pierre Gassendi i Nicolas-Claude Fabri de Peiresc dysponowali hebrajską wersją Księgi, którą Salomon Azubi, rabin z Carpentras, przetłumaczył na francuski. Niewiele zbiorów średniowiecznych tablic astronomicznych funkcjonowało przez trzy stulecia w tak wielu językach i środowiskach astronomicznych. W swoim wystąpieniu przedstawię okoliczności powstania greckiego, francuskiego i łacińskich przekładów tablic Bonfilsa. Spróbuję też odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tablice te rozprzestrzeniły się na taką skalę, skoro w tym samym czasie istniały bardziej znane i powszechniej używane konkurencyjne tablice astronomiczne. Podjęte zatem zostanie zagadnienie długofalowych mechanizmów transmisji wiedzy w późnośredniowiecznej Europie.

Wróć