Pracownia Historii Techniki

Pracownicy

• dr hab. Zbigniew Tucholski, prof. PAN – kierownik
• dr hab. Sławomir Łotysz, prof. PAN
• dr inż. Bartosz Kozak
• dr Jarosław Kurkowski

Zakres i główne kierunki badań

Badania prowadzone w pracowni dotyczą szeroko rozumianej historii techniki i obejmują takie zagadnienia jak inżynieria, wynalazczość, przemysł, komunikacja i architektura przemysłowa oraz technika wojskowa. Zagadnienia te ujmowane są zarówno klasycznie, jako proces rozwoju myśli technicznej, jak też przez pryzmat uwarunkowań kulturowych, społecznych, politycznych i gospodarczych. Wiele uwagi poświęca się kwestiom przepływu i recepcji idei technicznych oraz społecznym aspektom postępu technicznego. Badania prowadzone w pracowni maja charakter interdyscyplinarny, a dotykając także zagadnień z zakresu dziejów medycyny oraz historii środowiskowej, nawiązują tym samym do tematyki znajdującej się w orbicie zainteresowań innych pracowni wchodzących w skład instytutu. Przedmiotem badań prowadzonych w pracowni są także kwestie ochrony dziedzictwa technicznego oraz jego restauracji. Prace te dotyczą również metodologicznych i praktycznych podstaw dokumentacji i konserwacji zabytków techniki. Prowadzimy współpracę ze służbami konserwatorskimi, muzeami, sądami, prokuratorami i jednostkami policji, w zakresie opiniodawczym (w sprawach dotyczących zabytków techniki i architektury przemysłowej).

Tematy badawcze

• dr hab. Sławomir Łotysz, prof. PAN – zajmuje się dziejami wynalazczości, historią środowiskową Polesia i działalnością UNRRA w Polsce.
• prof. dr hab. Bolesław Orłowski – prowadzi badania w zakresie dorobku polskich pionierów techniki i nauk przyrodniczych, a także dziejów powszechnej historii techniki.
• dr hab. Zbigniew Tucholski, prof. PAN – prowadzi badania w zakresie historii techniki i komunikacji, techniki wojskowej oraz metodologii konserwacji zabytków techniki i architektury przemysłowej.

Realizowane projekty

• Od programu pomocowego do embarga strategicznego. Społeczność międzynarodowa wobec dążeń krajów Środkowej i Wschodniej Europy do uzyskania penicyliny po II wojnie światowej, grant NCN nr 2014/13/B/HS3/04951, lata 2015-2020, kierownik: S. Łotysz.
• „Druga Holandia” czy naturalna forteca? Kwestia osuszenia Polesia w II Rzeczpospolitej” grant NCN nr 2015/19/B/HS3/03553, lata 2016-2021, kierownik S. Łotysz.
• „Pomóżcie zapomnieć, do czego nie nadaję się z powodu kalectwa, powiedźcie co mogę robić i dajcie mi taką pracę”. Pomoc społeczności międzynarodowej w rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami w Polsce po II wojnie światowej, grant PFRON, 2020, kierownik S. Łotysz.
• Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z Polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki, grant MNiSW, lata 2017-2019, kierownik B. Orłowski.
• Dziedzictwo polskiej architektury i infrastruktury kolejowej na dawnych Kresach II RP, grant Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą, lata 2019-2020, kierownik Z. Tucholski.
• Przetłumaczenie na język angielski i wydanie drukiem oraz online monografii Zbigniewa Tucholskiego pt. Polskie Koleje Państwowe jako środek transportu wojsk Układu Warszawskiego.  Technika w służbie doktryny” (projekt finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, moduł Dziedzictwo Narodowe nr 21H 17 0259 85).

Wróć