Pracownia Historii Idei Humanistycznych i Społecznych
Pracownicy
- dr hab. Jan Szumski, prof. PAN – kierownik
- dr hab. Krzysztof Kosiński, prof. PAN
- dr Tomasz Siewierski
- dr Andrzej Skalimowski
- dr Julita Komosa
- dr Anatoli Vialiki
Zakres i główne kierunki badań
Zakres tematyczny działań Pracowni obejmuje badania dwudziestowiecznych ruchów i prądów intelektualnych, które oddziaływały na dziedziny nauki – zarówno humanistyczne i społeczne jak i techniczne. Pośród dominujących tematów badawczych wyodrębnić można historię historiografii rozpatrywaną na szerokim tle społeczno-politycznym; źródłoznawstwo do dziejów polsko-sowieckich relacji naukowych; wpływy ideowo-kulturowe w architekturze i urbanistyce oraz wynikające z tego przekształcenia przestrzeni publicznej, a także relacje międzynarodowe na płaszczyznach naukowo-intelektualnych.
W orbicie zainteresowań pracowników Pracowni znajduje się biografistyka historyków, instytucjonalne uwarunkowania rozwoju nauk historycznych w różnych obszarach dwudziestowiecznej Polski, polityczne i społeczne konteksty działalności dziejopisów, zagadnienia transferu i recepcji zagranicznych prądów metodologicznych i koncepcji badawczych w historiografii polskiej, pozyskanie i publikacja nowych źródeł do tej dyscypliny (pamiętnikarstwo, diarystyka, epistolografia, oral history).
Przedmiotem badań prowadzonych w Pracowni Historii Idei Humanistycznych i Społecznych są także nurty intelektualne determinujące podejście i sposób myślenia o projektowaniu i realizacji architektonicznej. Dwudziestowieczne prądy ideowe miały niebagatelny wpływ na rozwój światowej architektury, urbanistyki i budownictwa. Do zagadnień dominujących należy okres „rewolucji nowoczesności” (1910–1934, awangarda europejska i rosyjska); architektury totalitaryzmów oraz tak zwana druga fala modernizmu – powojenny rozwój stylu międzynarodowego podbudowany ideologicznie koncepcjami socjalnymi.
Interdyscyplinarny charakter badań, skupienie się na perspektywie teoretycznej i ideologicznej pozwala na uzupełnienie i powiązanie badań prowadzonych w innych pracowniach IHN PAN, m.in. Pracowni Historii Techniki oraz Pracowni Dziejów Oświaty i Antropologii Kultury.